Trong khi nhiều doanh nghiệp vẫn loay hoay tìm cách ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI sao cho ổn định và hiệu quả, một nhóm nhỏ đã tạo được lợi thế rõ rệt. Theo nghiên cứu mới từ NTT DATA, chỉ khoảng 15% doanh nghiệp được xếp vào nhóm AI leaders – những tổ chức đã triển khai AI một cách bài bản, có định hướng rõ ràng và tạo ra giá trị thực cho hoạt động kinh doanh. Điểm chung của các doanh nghiệp này không nằm ở việc sở hữu công nghệ phức tạp nhất, mà ở cách họ xây dựng chiến lược, tổ chức vận hành và đưa AI trở thành một phần trong hệ sinh thái doanh nghiệp.
Bài viết dưới đây tổng hợp những phát hiện chính từ nghiên cứu, bí quyết thành công của các công ty sử dụng trí tuệ nhân tạo AI, qua đó gợi mở một số bí quyết thực tế cho các doanh nghiệp đang muốn đi xa hơn với AI.
AI leaders là ai và họ khác gì so với phần còn lại?
Nghiên cứu của NTT DATA được thực hiện với 2.567 lãnh đạo cấp cao, trải rộng trên 35 quốc gia và 15 ngành nghề. Trong số đó, chỉ một tỷ lệ nhỏ đáp ứng được các tiêu chí để trở thành AI leaders.
Nhóm doanh nghiệp này có một số đặc điểm nổi bật:
- Có định hướng rõ ràng về vai trò của AI trong chiến lược tăng trưởng dài hạn
- Sở hữu mô hình vận hành phù hợp để triển khai AI ở quy mô toàn doanh nghiệp
- Duy trì kỷ luật trong việc theo đuổi mục tiêu, không triển khai AI theo phong trào
Kết quả là họ ghi nhận tốc độ tăng trưởng doanh thu cao hơn và biên lợi nhuận tốt hơn so với phần lớn doanh nghiệp còn lại trong nghiên cứu. Như chia sẻ của ông Yutaka Sasaki – Chủ tịch & CEO NTT DATA Group, AI không còn là câu chuyện của riêng phòng công nghệ. Trách nhiệm với AI đang dần dịch chuyển lên cấp hội đồng quản trị, đòi hỏi một chương trình triển khai mang tính toàn doanh nghiệp.
Bí quyết chiến lược phía sau các kế hoạch AI hiệu quả
AI không phải dự án phụ, mà là động lực tăng trưởng cốt lõi
Một trong những khác biệt rõ ràng nhất giữa AI leaders và phần còn lại nằm ở tư duy chiến lược. Với các doanh nghiệp dẫn đầu, AI không được xem là công cụ “gắn thêm” vào hệ thống cũ, mà là động lực thúc đẩy tăng trưởng.
Điều này thể hiện ở cách họ:
- Gắn chặt chiến lược AI với mục tiêu kinh doanh
- Điều chỉnh kế hoạch tổ chức để phù hợp với việc vận hành AI dài hạn
- Đưa AI vào các quyết định quan trọng, thay vì chỉ thử nghiệm ở phạm vi nhỏ
Tập trung vào ít lĩnh vực, nhưng tạo giá trị lớn
Thay vì triển khai AI dàn trải, các AI leaders thường chọn lọc một vài lĩnh vực có giá trị cao nhất để đầu tư sâu. Quan trọng hơn, họ không chỉ tối ưu từng khâu nhỏ, mà tái thiết kế toàn bộ quy trình xoay quanh AI.
Cách tiếp cận này giúp doanh nghiệp:
- Tạo ra tác động rõ rệt hơn so với các cải tiến nhỏ lẻ
- Dễ đo lường hiệu quả và điều chỉnh chiến lược
- Xây dựng nền tảng cho các bước mở rộng trong tương lai
Hiệu ứng “bánh đà” từ những thành công ban đầu
Nghiên cứu mô tả quá trình này như một flywheel (bánh đà):
Những khoản đầu tư ban đầu mang lại kết quả sớm → tạo niềm tin → thúc đẩy đầu tư tiếp → giá trị tăng dần theo thời gian.
Đáng chú ý, các doanh nghiệp dẫn đầu thường xây lại các ứng dụng cốt lõi với AI được tích hợp sẵn, thay vì chỉ bổ sung các tính năng AI đơn giản lên hệ thống cũ. Điều này giúp họ khai thác AI ở mức sâu hơn và bền vững hơn.
Xem thêm: WorkGPT AI Zalobot – Nhân viên AI một mình cân cả nghìn khách
Từ chiến lược đến thực thi: Cách AI leaders biến kế hoạch thành kết quả
Xây dựng nền tảng hạ tầng vững chắc
Một chiến lược tốt sẽ không thể phát huy nếu thiếu nền tảng phù hợp. AI leaders đầu tư nghiêm túc vào:
- Hạ tầng an toàn, có khả năng mở rộng
- Hệ thống xử lý khối lượng dữ liệu và mô hình AI lớn
- Loại bỏ các “điểm nghẽn” khiến việc triển khai bị chậm lại
Trong một số trường hợp, họ còn điều chỉnh hoặc nội địa hóa hạ tầng để đáp ứng các yêu cầu về AI riêng tư hoặc AI chủ quyền.
AI hỗ trợ chuyên gia, không thay thế con người
Thay vì coi AI là công cụ thay thế nhân sự, các doanh nghiệp dẫn đầu áp dụng cách tiếp cận “expert-first”. AI được dùng để:
- Hỗ trợ các nhân sự giàu kinh nghiệm xử lý công việc phức tạp
- Tự động hóa các tác vụ tốn thời gian
- Giúp con người tập trung vào các quyết định có giá trị cao hơn
Cách làm này giúp AI được chấp nhận dễ hơn trong nội bộ và tạo ra hiệu quả thực tế.
Triển khai AI như một chương trình thay đổi toàn doanh nghiệp
AI leaders hiểu rằng việc ứng dụng AI không chỉ là triển khai công nghệ, mà là một quá trình thay đổi dài hạn. Vì vậy, họ đầu tư vào:
- Truyền thông nội bộ rõ ràng về vai trò của AI
- Quản trị thay đổi (change management) có cấu trúc
- Khuyến khích sử dụng AI ở nhiều cấp độ khác nhau
Điều này giúp giảm sự phản kháng và tạo thói quen sử dụng AI bền vững.
Governance và đối tác: Yếu tố giúp trí tuệ nhân tạo AI mở rộng an toàn
Quản trị AI ngày càng được tập trung hóa
Một điểm khác biệt lớn nữa là cách các AI leaders quản trị AI. Thay vì để các dự án rời rạc, họ:
- Tập trung quyền giám sát AI về các nhóm hoặc hội đồng chuyên trách
- Phân công rõ trách nhiệm cho các vị trí như Chief AI Officer
- Thiết lập quy trình cân bằng giữa đổi mới và kiểm soát rủi ro
Cách làm này giúp AI được mở rộng nhanh hơn mà vẫn kiểm soát được rủi ro.
Hợp tác với đối tác bên ngoài một cách có chiến lược
Các doanh nghiệp dẫn đầu không ngần ngại hợp tác với chuyên gia hoặc nhà cung cấp bên ngoài, đặc biệt là các mô hình hợp tác gắn với kết quả thực tế. Điều này giúp họ:
- Rút ngắn thời gian triển khai
- Tiếp cận kinh nghiệm chuyên sâu
- Tập trung nguồn lực vào mục tiêu kinh doanh cốt lõi
Xem ngay: TOP 7+ chatbot chăm sóc khách hàng tốt nhất cho SME 2026
Nghiên cứu của NTT DATA cho thấy, thành công với AI không đến từ việc chi tiêu nhiều hơn hay chạy theo công nghệ mới nhất, mà đến từ chiến lược rõ ràng, lựa chọn đúng trọng tâm và kỷ luật trong thực thi. Các AI leaders đang chứng minh rằng khi AI được gắn chặt với mục tiêu kinh doanh, được vận hành trong một hệ sinh thái phù hợp và có quản trị bài bản, giá trị sẽ dần được hình thành và mở rộng theo thời gian. Với các doanh nghiệp đang tìm cách ứng dụng AI hiệu quả hơn, playbook của những người đi trước là nguồn tham khảo quan trọng: bắt đầu từ định hướng đúng, triển khai có chọn lọc, và kiên trì xây dựng giá trị dài hạn thay vì kỳ vọng kết quả tức thì.
Nguồn: AI News
